

από τον Ηλία Σακαλάκ
Ο Ηλίας Σακαλάκ γεννήθηκε στην Αθήνα και αποφοίτησε από το Trinity College of Music (Cello Perf. LTCL Dip.TCL). Είναι μέλος της ορχήστρας Καμεράτα από την ίδρυσή της και έχει γράψει τα βιβλία "Σωματικά και Ψυχολογικά προβλήματα των μουσικών" και "Μουσικές Βιταμίνες, στοιχεία μουσικής ιατρικής, μουσικής ψυχολογίας". Εκπαιδευτικά του προγράμματα έχουν παρουσιασθεί με επιτυχία στο Μέγαρο Μουσικής και στην Στεγή Γραμμάτων και Τεχνών. Ήταν υπεύθυνος του εκπαιδευτικού προγράμματος της Ορχήστρας Καμεράτα στα δημοτικά σχολεία για τρία χρονιά και το 2010 δημιούργησε την ομάδα "Μουσικοί για Παιδιά" προσφέροντας τις υπηρεσίες της σε παιδιατρικά νοσοκομεία.
___________________________
To 1995, o Jaak Panskepp, στο Πανεπιστήμιο Bowling Green State, Ohio, ζήτησε από εκατοντάδες νέους άνδρες και γυναίκες, να απαντήσουν στο γιατί αισθάνονταν ότι η μουσική είναι χρήσιμη στην ζωή τους. Το συναίσθημα, ήταν αυτό που προέκυπτε σαν απάντηση, με συντριπτική πλειοψηφία. Η μουσική σαφώς προκαλεί συναισθήματα. Μπορεί να εκφράζει άλλα από τα συναισθήματα που ο ακροατής αντιλαμβάνεται. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί όχι μόνο να προκαλέσει, αλλά και να πυροδοτήσει έντονα συναισθήματα. Η ψυχολόγος Carol Krumhansl, (Cornell University), μέτρησε διάφορες παραμέτρους στο σώμα μίας ομάδας ανθρώπων κατά την διάρκεια μίας μουσικής ακρόασης. Εξέταζε το τι συνέβαινε με την κυκλοφορία του αίματος τους, την αναπνοή τους, την δερματική τους αντίδραση και την θερμοκρασία του σώματος τους. Οι τρόποι με τους οποίους οι σωματικές λειτουργίες αλλάζουν, αντιδρώντας σε συγκεκριμένα συναισθήματα είναι γνωστοί. Η λύπη για παράδειγμα, μας οδηγεί στο να έχουμε λιγότερες σφίξεις (παλμούς), αυξημένη αρτηριακή πίεση, μείωση της δερματικής αγωγιμότητας, και πτώση της θερμοκρασίας του σώματος. Ο φόβος, προκαλεί αύξηση του καρδιακού παλμού. Η χαρά, προκαλεί γρηγορότερη αναπνοή.
Παίζοντας μουσική (από την ‘νύχτα στο φαλακρό βουνό’ του Mussorgsky, μέχρι την ‘άνοιξη’ του Vivaldi) στους ‘καλωδιομένους’ ακροατές της, προσπάθησε να βρει τους μουσικούς κανόνες συμπεριφοράς που σχετίζονταν με το κάθε συναίσθημα. Πολλοί από τους κανόνες που μέχρι τώρα ήταν γνωστοί, επαληθεύθηκαν. Μουσική με γρήγορο tempo (ταχύτητα) και γραμμένη σε μείζονα κλίμακα σχετιζόταν άμεσα με συναισθήματα χαράς. Αργό tempo και ελάσσων κλίμακα προκαλούσαν συναισθήματα λύπης. Γρήγορο tempo σε συνδυασμό με διάφωνα διαστήματα και αρμονία, προκαλούσε φόβο! Επιδιώκοντας να κάνουν μία πιο αναλυτική εξέταση, οι Robert Zattore και Anne Blood, του πανεπιστημίου McGill, χρησιμοποίησαν την τομογραφία PET. Χρησιμοποίησαν μελωδίες, με χαρακτηριστικά σύμφωνα και διάφωνα διαστήματα και αρμονίες, που είχαν συντεθεί ειδικά για τα πειράματα τους, και που θα τις άκουγε ένας αριθμός εθελοντών την ώρα που θα γινόταν η τομογραφία του εγκεφάλου τους. Όταν οι ακροατές εθελοντές άκουγαν διάφωνα διαστήματα και αρμονίες, δραστηριοποιούνταν οι περιοχές του μεταιχμιακού τους συστήματος, το οποίο είναι γνωστό ότι είναι υπεύθυνο για τα δυσάρεστα συναισθήματα. Επίσης, οι ακροατές εθελοντές χρησιμοποιούσαν αρνητικά επίθετα για να περιγράψουν τα συναισθήματα τους.Στην μουσική που χρησιμοποιούσε σύμφωνα διαστήματα και αρμονίες, αντίθετα, ενεργοποιήθηκαν σημεία του μεταιχμιακού συστήματος που σχετίζονται με την ευχαρίστηση. Επίσης, τα συναισθήματα των ακροατών εθελοντών, ήταν αναμφισβήτητα θετικά!